Di chiếu cứu mạng mà Càn Long để lại cho Hòa Thân chỉ vỏn vẹn có 3 chữ.
Triều đình phong kiến Trung Quốc xưa từng ghi nhận vô số tham quan, ngay cả những vương triều phồn thịnh nhất cũng không ngoại lệ. Nhưng có một số tham quan cậy vào việc bản thân được hoàng thượng sủng ái mà tham ô một cách vô độ.
Nói đến tham quan, mọi người thường nhớ đến vẫn là Hòa Thân, ông ta nổi tiếng là một đại tham quan. Số của cải mà Hòa Thân tham ô nhiều tới nỗi người đời còn tặng cho ông danh xưng "Thiên hạ đệ nhất tham quan".
Hòa Thân là một đại tham quan khét tiếng trong lịch sử Trung Quốc. Theo cuốn "Miên Ân tâu", khi kiểm kê tài sản của Hòa Thân, triều đình nhà Thanh tịch thu được hơn 3000 vạn lượng bạc, 12 tiệm cầm đồ, 1001 căn nhà cho thuê, đất đai trong kinh thành có tới 1260 héc ta, ngoài ra các loại kim ngân châu báu, gấm vóc ngọc ngà, bảo vật quý hiếm thì nhiều không đếm xuể.
Riêng các loại vòng trân châu có tới hơn 200 chiếc, lớn hơn rất nhiều so với số lượng vòng đang cất giữ trong cung, bảo thạch cũng nhiều vô kể…. Sau khi những con số này được đưa ra, các quan đại thần đã nghi ngờ rằng đây thực sự chưa bằng 1/10 tổng số tài sản thật của Hòa Thân. Nếu quả thực như vậy thì tổng tài sản của Hòa Thân lớn tới mức khó có thể tưởng tượng.
Ngoài ra, có khá nhiều phiên bản khác nhau dã sử Trung Quốc liệt kê về số tài sản đã bị tịch thu của Hòa Thân. Trong đó có sách "Thanh Bại Loại Sao" - phần châm biếm có nói trong nhà Hòa Thân soát được hơn 1 tỷ lượng bạc, trong khi đó vào thời vua Càn Long, ngân khố quốc gia một năm chỉ thu về 70 triệu lượng bạc. Ước tính số ngân lượng này của Hòa Thân nhiều gấp 15 lần ngân khố của triều đình nhà Thanh lúc bấy giờ.
Sau khi Hòa Thân bị bắt, triều đình nhà Thanh vốn đang nghèo túng bỗng chốc lại có tiền dư. Bởi vậy, nhân gian Trung Quốc mới lưu truyền câu "Hòa Thân sụp đổ, Gia Khánh ăn no".
Vậy mấy trăm triệu lượng bạc của Hòa Thân nếu quy đổi thành tiền Nhân dân tệ là bao nhiêu? Theo những tính toán dựa trên giá cả thị trường ngày nay, tổng giá trị tài sản của Hòa Thân đạt tới hơn 1 tỷ lượng bạc tương đương với 300 tỷ NDT (hơn 1 triệu tỷ VND). Dựa theo số liệu này, nếu còn sống, Hòa Thân chắc chắn được xếp vào danh sách top 5 người giàu nhất Trung Quốc hiện nay.
Sở dĩ, Hòa Thân có thể tham ô trắng trợn như vậy mà không bị bắt là bởi ông ta có một số ưu điểm được Càn Long yêu mến. Tuy là một tham quan nhưng rất Hòa Thân rất dụng tâm với chuyện của hoàng thượng, Càn Long cũng biết lòng trung thành của ông ta nên mới dung túng như vậy. Không phải do Càn Long không biết, thậm chí, Càn Long từng nhiều lần nhắc nhở Hòa Thân.
Thậm chí, hoàng đế Càn Long còn để lại cho Hòa Thân một di chiếu cứu mạng. Thế nhưng, sau khi Càn Long mất, Hòa Thân vẫn bị Gia Khánh ra chỉ dụ kết án và xử tử. Vì sao vậy?
Theo sử sách ghi chép, Hòa Thân luôn tưởng rằng Càn Long đã để lại cho mình 1 chiếu thư cứu mạng nên vẫn dương dương tự đắc. Nhưng sau khi vua Gia Khánh định tội, ông ta vốn định giở bức di chiếu ra để bảo toàn tính mạng của mình thì mới phát hiện trên thư viết đúng 3 chữ " Giữ toàn thây".
Lúc này, Hòa Thân mới phát hiện ra rằng Càn Long không có ý giữ mạng sống của mình mà chỉ đồng ý cho mình chết được toàn thây. Do đó, Hòa Thân bèn dùng vải trắng kết thúc cuộc đời. Hòa Thân cả đời kề cạnh Càn Long, vì lòng trung thành của mình mà được hoàng thượng sủng ái, không hề bóc trần tội danh tham ô của ông ta, tuy nhiên do lòng tham không đáy của mình, ông ta đã không biết điểm dừng nên mới dẫn tới kết cục như vậy.