Người “thắp lửa” đam mê của những làn điệu dân ca, ví dặm

Nghĩ về cái duyên đến với nghiệp dân ca ví, dặm của mình, nghệ nhân ưu tú Đặng Thị Minh Nguyệt bồi hồi nhớ lại: "Thuở nhỏ, tôi nghe mẹ hát ru, hát dân ca ví, dặm Nghệ Tĩnh, rồi trở thành niềm đam mê, ăn sâu vào mạch máu của tôi.

Gia đình tôi có cuộc sống khá đầy đủ, cha tôi là lương y giỏi, nên tôi cùng các anh chị em trong nhà đều được học hành chu đáo. Tốt nghiệp trường Y, về công tác tại Bệnh viện Y học cổ truyền Hà Tĩnh, một thời gian sau được điều lên làm việc tại Sở Y tế. Công việc chuyên môn chiếm nhiều thời gian, áp lực, tôi tìm đến niềm vui với những câu hò, điệu ví sau những giờ làm việc mệt nhọc".

Từ những ngày đầu hoạt động văn hóa, văn nghệ tại địa phương, cơ quan ngành Y tế, cho đến bây giờ là Chủ nhiệm CLB dân ca ví, dặm phường Tân Giang, TP. Hà Tĩnh, nghệ nhân Đặng Thị Minh Nguyệt đã dành trọn đời mình cho hoạt động nghệ thuật không chuyên này.

Năm 2009, trong cuộc thi soạn lời dân ca Nghệ Tĩnh trên Đài Phát thanh - Truyền hình Hà Tĩnh, tổ khúc dân ca: "Chúng con thấm sâu lời Bác dạy" của bà giành được giải nhất.

Ngoài ra, các tiết mục: "Di chúc Bác Hồ vang vọng mãi ngàn năm"; "Đôi bờ sông La"; "Sắt son lời hò hẹn"; "Đôi bờ ví, dặm"… đều giành giải cao.

Năm 2014, đón đầu sự kiện dân ca ví, dặm Nghệ Tĩnh được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, bà đã tham mưu cho phường Tân Giang, ra mắt CLB dân ca ví, dặm của phường.

Những năm gần đây, ngôi nhà nhỏ của nghệ nhân ưu tú Đặng Thị Minh Nguyệt đã trở thành "điểm đến" cho các thành viên trong câu lạc bộ dân ca ví, dặm Nghệ Tĩnh phường Tân Giang sinh hoạt và giao lưu.

Sự tâm huyết, trách nhiệm, cách cư xử công bằng, tinh tế của bà khiến số lượng thành viên đăng ký tham gia câu lạc bộ ngày càng đông.

Khi mới thành lập chỉ thành viên, hiện câu lạc bộ đã có 24 thành viên với đủ mọi lứa tuổi, trong đó có 15 cháu đang là học sinh  đang theo học các trường tiểu học, trường trung học cơ sở.  

Bên cạnh việc sưu tầm các làn điệu dân ca lời cổ, nghệ nhân ưu tú Đặng Thị Minh Nguyệt còn chú trọng việc sáng tác lời mới, cải biên dân ca Nghệ Tĩnh. Đến nay, bà đã biên soạn hơn 30 tổ khúc dân ca, phản ánh đa dạng mọi mặt của cuộc sống như: Ca ngợi Đảng, Bác Hồ, quê hương, đất nước, nếp sống văn minh, đô thị hóa…

Với chất giọng truyền cảm, kinh nghiệm của mình bà đã góp phần giúp cho các thành viên câu lac bộ tiếp tục giữ gìn, phát huy giá trị di sản văn hoá dân ca, hát đúng và hay hơn mỗi ngày.

Em Nguyễn Thị Linh (học sinh trường THCS Thạch Linh, TP. Hà Tĩnh) chia sẻ: "Em  học hát dân ca ví, dặm  ở câu lạc bộ phường Tân Giang đã khá lâu rồi. Đây là loại hình nghệ thuật khó học, nhất là đối với những người trẻ tuổi như em nhưng nhờ sự dạy bảo tận tình của bà Nguyệt đã giúp em thêm yêu dân ca ví, dặm hơn. 

Không chỉ học hát, bà còn dạy em sáng tác các đoạn ví, dặm để đưa vào những tiết mục mới của câu lạc bộ. Đó là niềm động lực để em nuôi dưỡng niềm đam mê của mình".

Trao đổi với PV Báo Dân Việt, ông Lê Viết Dũng - Phó chủ tịch UBND phường Tân Giang, cho biết: "Nghệ nhân ưu tú Đặng Thị Minh Nguyệt đã có nhiều đóng góp to lớn trong các hoạt động văn nghệ của phường. Ở cái tuổi xưa nay hiếm nhưng với dân ca, lúc nào bà cũng căng tràn sức sống, tiếng hát của bà đã đi sâu vào lòng người. Ngày ngày bà vẫn đem vốn kiến thức dân ca, ví dặm Nghệ Tĩnh truyền dạy cho thế hệ trẻ, góp phần giữ gìn di sản văn hoá phi vật thể của nhân loại".