SỔ TAY NHÀ NÔNG: Bật mí kỹ thuật nhân giống cây ba kích đơn giản hiệu quả

Tìm hiểu các phương pháp nhân giống cây ba kích cùng Sổ tay Nhà nông

Cây ba kích được biết đến là một loại cây dược liệu, có tác dụng rất tốt đối với sức khỏe con người. Củ của cây ba kích được dùng trong nhiều bài thuốc nam và ngâm rượu mang lại hiệu quả chữa nhiều loại bệnh khác nhau. Mô hình ươm giống cây ba kích để trồng thâm canh được nhiều bà con lựa chọn nhằm phát triển kinh tế. Trong số phát sóng hôm nay, chương trình Sổ tay Nhà nông sẽ cùng bà con tìm hiểu kỹ thuật nhân giống cây ba kích hiệu quả.

Cây ba kích phù hợp với tầng đất dày ở vùng đất đồi núi độ cao dưới 600m của vùng trung du và miền núi thấp phía Bắc. Đất trồng ba kích phải là đất không có nguy cơ nhiễm các độc tố như hàm lượng kim loại nặng, nitrate, vi sinh vật không vượt quá mức quy định, do đó cần có phân tích, đánh giá đất trước khi trồng ba kích.

Để đảm bảo cho cây sinh trưởng, bà con nên trồng cây ở những nơi gần nguồn nước sạch đủ tưới quanh năm. Tránh dùng nước ao tù, nước đọng hoặc nơi núi đá kiềm cao. Nên lựa chọn những nơi có mặt bằng vườn ươm tương đối bằng phẳng, cao ráo thoát nước, tránh úng ngập. Có diện tích đủ lớn để dãn bầu hoặc phân loại cây con. Tránh đặt vườn ươm nơi thung lũng hẹp thiếu ánh sáng hoặc đỉnh đồi có gió lùa. Đồng thời, đất vườn ươm có thành phần cơ giới cát pha hay thịt nhẹ, không dùng đất đã qua canh tác cây nông nghiệp nhiều năm, bị bạc màu hoặc đã bị nhiễm sâu bệnh.

1. Nhân giống cây ba kích bằng phương pháp làm hom

Khi tạo vỏ bầu, bà con cần lưu ý:

- Kích thước bầu: 8 x 12cm hoặc 9 x 14cm. Bầu có đáy hoặc cắt góc đáy.

- Vỏ bầu PE màu trắng đục hoặc đen, bảo đảm độ bền khi đóng bầu, trong quá trình chăm sóc cây trong vườn cũng như khi vận chuyển để cây không bị hư hỏng.

Thành phần hỗn hợp ruột bầu bao gồm:

– Phân chuồng ủ hoai hoặc phân vi sinh: 20%

– Supe lân Lâm Thao: 2%

– Đất tầng B, đất pha thịt nhẹ, nơi còn tính chất đất rừng: 78%.

Kỹ thuật pha trộn đất ruột bầu

– Đất tập kết tại vườn ươm, được đập nhỏ và sàng có đường kính nhỏ hơn 4mm, loại bỏ rễ cây, sỏi đá, rồi vun thành đống cao 15 – 20cm, sau đó phun ẩm và dùng vải mưa, giấy bóng ủ 4 – 5 ngày ngoài nắng.

– Phân chuồng qua ủ hoai (không ủ với vôi) và phân lân, phân vi sinh (vón cục cũng phải đập nhỏ và sàng).

– Các thành phần kể trên được định lượng theo tỷ lệ đã quy định và trộn đều trước khi đóng bầu.

– Để có độ kết dính khi đóng bầu, đất được tưới nước ẩm nhưng tránh quá ướt kết vón (độ ẩm 75%).

2. Nhân giống cây ba kích bằng phương pháp gieo hạt

Ba kích ra hoa vào cuối tháng 5 nửa đầu tháng 6, quả chín cuối tháng 11 và chín rộ vào tháng 12. 

Bà con tiến hành thu hái quả chín ở những cây 3 năm trở lên, chọn những quả chín đỏ, không nên hái bừa bãi, ảnh hưởng xấu đến tỷ lệ nảy mầm và chất lượng cây con.

Quả sau khi hái được ủ trong bao tải 1 tuần cho chín thêm rồi cho quả vào rổ, ngâm nước xát bỏ vỏ, lấy hạt và rửa sạch lớp thịt còn bám vào hạt. Phơi hạt trong bóng râm khoảng 5 – 7 ngày rồi mới gieo ươm.

Có thể gieo hạt trong các khay cát, trên luống hoặc trực tiếp vào bầu.

3. Những lưu ý khi nhân giống cây ba kích

Thời gian đầu sau khi cấy hom, gieo hạt hoặc cấy cây đều phải tưới nước nhẹ 1 lần/ngày. Khi cây đã ổn định, tưới nước 2 – 3 ngày mới tưới 1 lần, những ngày mưa, đất ẩm không phải tưới.

Làm cỏ, phá váng thường theo định kỳ 10 – 15 ngày/lần. Dùng bay hay cuốc nhỏ xới nông toàn diện và nhặt hết cỏ. Đối với cây cấy trong bầu dùng thanh tre để xới, tạo cho đất tơi xốp thoáng khí và thoát nước.

Khi cây con có 3 cặp lá thì tiến hành bón thúc cho cây. Phân bón có thể tổng hợp nhiều loại gồm 70 – 80% phân chuồng hoai hoặc phân vi sinh với 20 – 30% phân lân tán nhỏ trộn đều sàng trên mặt luống   1- 2kg/m2 rồi tưới rửa nhẹ.

Trên đây là một số phương pháp nhân giống cây ba kích.

Mong rằng chương trình Sổ tay Nhà nông tuần này đã đem đến những thông tin hữu ích cho bà con. Chúc bà con thành công với mô hình của mình!